اقتصاد ارمنستان

اقتصاد ارمنستان

نگاهی به نظام اقتصادی ارمنستان

در زمان شوروی سابق، صنعت ، پایه ی اصلی و بنیادی اقتصاد ارمنستان بود. به طوری که با وجود ۳% جمعیت شوروی ، تولیدات صنعتی آن ۴% کل تولیدات شوروی بود. متاسفانه پس از استقلال این کشور وضعیت اقتصادی آن راکد شد و امروزه بیشتر بخش های اقتصادی به صورت غیر قابل استفاده و متروک درآمده است. البته این کشور با ایجاد نظام اقتصاد بازار آزاد و همچنین کمک های سازمان های بین المللی ، برنامه های اصلاحات اقتصادی را اجرا کرده و به این ترتیب توانسته از رکود تا حدودی نجات یابد.

ارمنستان در سال های اخیر شاهد رشد اقتصادی ثابت و منظم در بخش های تولید انرژی ، مواد شیمیایی ، مخابرات ، جواهر سازی ، عمران و مصالح ساختمانی و رشد چشمگیر در تجارت و بازرگانی ، حمل و نقل ، ماشین سازی ، الکترونیک و کامپیوتر بوده است. رشد اقتصادی این کشور پس از افت بسیار شدید در سال ۲۰۰۹ در نتیجه بحران مالی جهانی در سال ۲۰۱۱ مجدداً حالت صعودی گرفته و به ۴.۷ درصد رسید.

منابع درآمد کشور

درآمد کشور ارمنستان از طریق صادرات کالا از جمله الماس  و دیگر مواد معدنی مانند : سنگ ، مس ، قطعات فلزی ، ماشین آلات و تجهیزات ، نوشیدنی و مواد غذایی تأمین می شود. به طور کلی صنایع مختلف ( تولید مواد شیمیایی ، قطعات و ابزار الکترونیکی ، ماشین آلات ، مواد غذایی ، لاستیک ، پوشاک ، صنایع دفاعی ) و همچنین کشاورزی و محصولات آن مهم ترین بخش های اقتصادی ارمنستان به شمار می آید و بخش اصلی درآمد کشور از این طریق تأمین می شود.

کشاورزی ۴۴ درصد از نیروی کار و صنایع ۴۲ درصد از نیروی کار را به خود اختصاص می دهند.
بعلاوه کمک های ارامنه خارج از کشور در قالب های مختلف و نیز کمک و اعطای وام کشورها ، سازمانها و نهادهای مالی نظیر روسیه ، آمریکا، بانک جهانی ، صندوق بین المللی پول ، بانک توسعه و ترمیم اروپا و اتحادیه اروپا ، از دیگر منابع اقتصاد ارمنستان به حساب می آیند.

تورم

از سال ۱۹۹۸ که تورم در ارمنستان به حد تعادل رسید، رشد اقتصادی این کشور هم آغاز شد. بر اساس آمار رسمی ارائه شده توسط بانک مرکزی ارمنستان، میزان متوسط تورم در سال ۲۰۰۳ برابر ۴.۷% و در سال ۲۰۰۴ برابر با ۷% بوده است. این میزان در سال ۲۰۰۵ به ۲.۲% رسید.

حجم صادرات و واردات ارمنستان

حجم صادرات ارمنستان به دلیل داشتن رشد اقتصادی ثابت و متعادل و همچنین بهره مند بودن از نظام تجارت آزاد از سال ۱۹۹۹ به صورت چشم گیری افزایش پیدا کرد و به همراه آن به دلیل رشد تولیدات داخلی، واردات نیز کاهش یافت. در سال ۱۹۹۹ حجم صادرات این کشور به میزان ۵.۱% افزایش یافت و این در حالی است که رشد واردات با ۱۰.۱%- به حد منفی رسید.
در سال ۲۰۰۴ حجم صادرات و واردات به ترتیب ۴.۳% و ۵.۶% افزایش یافت. در سال ۲۰۰۵ روند رشد صادرات ادامه پیدا کرد و به ۳۱.۵% رسید.

رایطه تجاری ایران و ارمنستان

ایران و ارمنستان ، رابطه نزدیکی با یکدیگر دارند. مهم‌ترین مسائلی که در این ارتباط نقش دارد امنیت انرژی ارمنستان و کاهش وابستگی این کشور به منابع موجود در کشور روسیه در کنار انتقال گاز تولیدی ایران به بازار اروپا است.
ارمنستان می تواند پلی برای انتقال گاز طبیعی ایران از طریق گرجستان و دریای سیاه به بازارهای اروپایی باشد. اجرای این پروژه در ارمنستان بین ۹۰ تا ۱۰۰‌میلیون دلار و در ایران ۱۲۰‌میلیون دلار هزینه دارد. در مرحله اول ایران سالانه ۴۰۰‌میلیون متر مکعب گاز به ارمنستان صادر می‌کند و پس از تکمیل این خط لوله ۱۴۱ کیلومتری حجم صادرات گاز ایران به ۲/۳‌میلیارد متر مکعب در سال می رسد.

علاوه بر پروژه خط لوله‌ای که این انتقال را انجام خواهد داد، ایران و ارمنستان مناسبات اقتصادی دیگری در بخش انرژی نیز دارند. از جمله پروژه‌های مشترک دو کشور می توان به احداث دو کارخانه تولید برق آبی (هیدرو الکتریک) روی رود آراکس در مرز دو کشور اشاره کرد.

در سال جاری نیز دو کشور موافقت کردند تا مطالعات لازم برای احداث خط ریلی ارمنستان – ایران را آغاز کنند. انتظار می رود طرح ایجاد منطقه آزاد تجارت دوجانبه بین دو کشور نیز به زودی به امضای طرفین برسد. به گزارش دولت ارمنستان در سال ۲۰۰۵ میلادی ارزش تجارت ارمنستان با ایران برابر با ۱۰۵‌میلیون دلار و در سال ۲۰۰۶ میلادی ارزش تجارت دوجانبه به ۲۰۰‌میلیون دلار رسید. سران دو کشور در نظر دارند با از میان برداشتن موانع تجارت دوجانبه حجم تجارت را به یک‌‌میلیارد دلار در هر سال برسانند.